یکم- نظرسنجی ها همواره علمی است ـمگراینکه در زمان جمع بندی کسی دستکاری کندـ ولی، ممکن است همواره واقعی نباشند؛ چرا که به زمان انجام آن، بستگی دارد!
دوم- نظرسنجی ها هرچه به روزهای آخر نزدیک می شود، واقعی تر می شود؛ چراکه افراد بیشتری تصمیم قطعی خود را گرفته اند و بی نظرها کمتر می شوند، همانهایی که 48 ساعت آخر موج ایجاد می کنند!!!
سوم– مولفه مهمی که علاوه بر زمان انجام نظرسنجی، در واقعی شدن نتایج آن دخیل است و متاسفانه در تحلیل نهایی نتایج لحاظ نمی شود، میزان مشارکت محل جمع آوری داده های اولیه است.
به این معنی که در یک شهر کوچک یا روستا که مشارکت بالاتر است، نظر آن فرد باید ضریب اهمیت بیشتری در نتایج نهایی داشته باشد، که ندارد!؟
نتیجه گیری
1. اختلاف نتایج نظرسنجی با واقعیت اجتناب ناپذیر است، البته با یک روند منطقی؛ و گرنه نیازی به رای گیری نبود!
2. منطق و روند نتایج نظرسنجی های روزهای منتهی به روز رای گیری، تقریبا منطبق با واقعیت می شود و قبلا ـ حتی سال 84 با نمایش رشد یکباره احمدی نژاد ـ هم اینگونه بود.
3. ممکن است به دلیل ضریب ندادن به محلهای پرمشارکت، رای کسی که سبد بیشتری در آن محلها دارد، نسبت به آرایش در نظرسنجی ها بیشتر شود، که این مساله الان به ترتیب درباره جلیلی، رضایی، قالیباف، ولایتی و روحانی صدق می کند؛ لذا باوجود اختلاف و کمبود رای قابل توجه جلیلی نسبت به روحانی برای کسب رتبه دوم نظرسنجی ها، امید به این اتفاق دور از ذهن نیست.
4. البته عقلانیت حکم می کند، دفع ضرر محتمل را در دستور کار بگیریم و لااقل یک نامزد اصولگرای دیگر کنار برود یا در حالت آرمانی! اصولگرایان بر یک نامزد وحدت کنند.